طرح بازاریابی چیست؟ انواع و نحوه نوشتن آن

طرح بازاریابی چیست؟

طرح بازاریابی یک سند عملیاتی است که استراتژی تبلیغاتی را که یک سازمان برای جذب مشتری و رسیدن به بازار هدف خود اجرا می کرد، تشریح می‌کند. این طرح جزئیات کمپین‌های اطلاع‌رسانی و روابط عمومی که باید انجام شوند و مدت زمان آنها و همچنین روش‌هایی که شرکت از طریق آنها تأثیر این ابتکارات را اندازه‌گیری خواهد کرد، شرح می‌دهد. این طرح منعکس کننده استراتژی کلی بازاریابی یک شرکت است .

درک برنامه‌های بازاریابی

اصطلاحات «طرح بازاریابی» و «استراتژی بازاریابی» اغلب به جای یکدیگر استفاده می‌شوند، زیرا اولی بر اساس یک چارچوب استراتژیک جامع تدوین می‌شود. در برخی موارد، استراتژی و طرح ممکن است در یک سند گنجانده شوند، به ویژه برای شرکت‌های کوچک‌تر که ممکن است فقط یک یا دو کمپین بزرگ را در سال اجرا کنند. طرح، فعالیت‌های بازاریابی را به صورت ماهانه، فصلی یا سالانه ترسیم می‌کند، در حالی که استراتژی،  ارزش پیشنهادی کلی را مشخص می‌کند .

اجزای یک طرح بازاریابی شامل موارد زیر است:

• تحقیقات بازار : این تحقیق اطلاعاتی را برای پشتیبانی از تصمیمات قیمت‌گذاری و ورود به بازارهای جدید فراهم می‌کند.
• پیام‌رسانی سفارشی : این شامل هدف قرار دادن گروه‌های جمعیتی و مناطق جغرافیایی خاص است و می‌تواند شامل استفاده از بازاریابی وابسته با ناشران شخص ثالث باشد که مشتریان را به سمت شما می‌آورند.
• انتخاب پلتفرم : این مرحله به بررسی بهترین ابزارها برای انتشار اطلاعات محصول برای هر کمپین تبلیغاتی می‌پردازد: روش‌های سنتی مانند رادیو، تلویزیون، روزنامه‌ها و مجلات تجاری و بازرگانی؛ روش‌های دیجیتال مانند وب‌سایت‌ها، تبلیغات آنلاین، نتایج موتورهای جستجو، ویدیوهای اطلاعاتی، گروه‌های رسانه‌های اجتماعی (فیس‌بوک، یوتیوب و غیره)، ایمیل و پیامک؛ یا ترکیبی از این پلتفرم‌ها.
• معیارهای عملکرد : معیارها نتایج تلاش‌های بازاریابی و جدول زمانی گزارش‌دهی آنها را به طور دقیق ارزیابی می‌کنند و برای موفقیت طرح بسیار مهم هستند.

انواع طرح‌های بازاریابی

طرح‌های بازاریابی متنوعی وجود دارد که متناسب با کسب‌وکارهای مختلف و نیازهای آنها است. این طرح‌ها عبارتند از:۲

• عرضه محصول : یک طرح بازاریابی برای عرضه محصول، چگونگی ورود یک محصول جدید به بازار، مخاطبان هدف آن و روش‌های تبلیغاتی مورد استفاده را تشریح می‌کند.
• رسانه‌های اجتماعی : یک طرح بازاریابی رسانه‌های اجتماعی بر استراتژی‌های تبلیغاتی در پلتفرم‌های مختلف رسانه‌های اجتماعی و نحوه تعامل با کاربران آنها تمرکز دارد.
• مبتنی بر زمان : برنامه‌های بازاریابی مبتنی بر زمان، مانند برنامه‌هایی که به صورت فصلی یا سالانه اجرا می‌شوند، بر زمان سال، وضعیت فعلی کسب‌وکار و بهترین استراتژی‌ها در آن دوره تمرکز دارند.
• مبتنی بر محتوا : یک طرح بازاریابی مبتنی بر محتوا به طور مفصل بررسی می‌کند که چه نوع محتوایی (وبلاگ، ویدیو، گرافیک و غیره) به مخاطب هدف می‌رسد.
• بهینه‌سازی موتور جستجو (سئو) : یک طرح بازاریابی سئو در مورد کسب بیشترین بازدید آنلاین است. این شامل تحقیق کلمات کلیدی، بهینه‌سازی محتوا، ایجاد لینک و موارد دیگر می‌شود که همه با هدف جذب مشتریان به وب‌سایت شما انجام می‌شود.

چگونه یک طرح بازاریابی بنویسیم؟

ماموریت و ارزش پیشنهادی

ماموریت و ارزش پیشنهادی، بیانیه‌ای است که ارزشی را که یک محصول یا برند به مشتری ارائه می‌دهد، بیان می‌کند. این بیانیه باید در وب‌سایت شرکت و هرگونه محتوای برندسازی، در مرکز توجه قرار گیرد.

ارزش پیشنهادی باید مشخص کند که چگونه یک محصول یا برند مشکل مشتری را حل می‌کند، مزایای محصول یا برند چیست و چرا مشتری باید از این شرکت و نه شرکت دیگر خرید کند. طرح بازاریابی بر اساس آن بنا شده است.

شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) را تعیین کنید

تعیین شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) به شما این امکان را می‌دهد که موفقیت طرح بازاریابی خود را در رابطه با ارزش پیشنهادی شرکت خود اندازه‌گیری کنید. به عبارت دیگر، آنها اثربخشی استراتژی بازاریابی شما را پیگیری می‌کنند. به عنوان مثال، اگر هدف شما تعامل با یک جمعیت خاص در یک منطقه خاص است، می‌توانید میزان بازدید از وب‌سایت و تعداد بازدیدهای رسانه‌های اجتماعی را پیگیری کنید.

تعدادی شاخص کلیدی عملکرد (KPI) وجود دارد که به شما در سنجش موفقیت کمک می‌کنند، از جمله رتبه‌بندی موتور جستجو، نرخ کلیک ، هزینه به ازای هر کلیک ، بازگشت سرمایه (ROI) و نرخ تبدیل که درصد بازدیدکنندگان وب‌سایت شما را که اقدام خاصی مانند خرید یک محصول یا عضویت در خبرنامه انجام می‌دهند، ردیابی می‌کنند.

بازار هدف خود را مشخص کنید

طرح بازاریابی، بازار هدف یک محصول یا برند را مشخص می‌کند. تحقیقات بازار اغلب مبنای تصمیم‌گیری در مورد بازار هدف و کانال‌های بازاریابی است – برای مثال، اینکه آیا شرکت از طریق رسانه‌های اجتماعی، تبلیغات آنلاین یا تلویزیون منطقه‌ای تبلیغ خواهد کرد یا خیر.

دانستن اینکه به چه کسی می‌خواهید بفروشید و چرا، یک جزء بسیار حیاتی از هر طرح تجاری است . این به شما امکان می‌دهد تا کسب و کار خود را متمرکز کنید و موفقیت آن را بسنجید. گروه‌های جمعیتی مختلف، سلیقه‌ها و نیازهای متفاوتی دارند؛ دانستن بازار هدف به شما کمک می‌کند تا به آنها بازاریابی کنید.

استراتژی و اجرا

طرح بازاریابی شامل منطق این تصمیمات است. این طرح باید بر ایجاد، زمان‌بندی، برنامه‌ریزی و اجرای کمپین‌های خاص تمرکز کند و شامل معیارهایی باشد که نتایج تلاش‌های بازاریابی شما را اندازه‌گیری می‌کنند. به عنوان مثال، آیا در رسانه‌های اجتماعی یا تلویزیون تبلیغ خواهید کرد؟ اگر از طریق خبرنامه‌های ایمیلی باشد، بازاریابی خود را در چه ساعتی برنامه‌ریزی خواهید کرد؟ این استراتژی ممکن است شامل برنامه‌ریزی پرواز باشد ، که شامل زمان‌هایی است که می‌توانید از بودجه تبلیغاتی خود نهایت استفاده را ببرید.

بودجه خود را تعیین کنید

یک طرح بازاریابی هزینه دارد. تعیین بودجه به شما این امکان را می‌دهد که یک طرح عملی ایجاد کنید، از هزینه‌های سرسام‌آور جلوگیری کنید و بودجه خود را به درستی تخصیص دهید.

برنامه خود را تنظیم کنید

یک طرح بازاریابی را می‌توان در هر زمانی بر اساس نتایج حاصل از معیارهای آن تنظیم کرد. به عنوان مثال، اگر تبلیغات دیجیتال عملکرد بهتری از حد انتظار داشته باشند، می‌توان بودجه یک کمپین را برای تأمین مالی یک پلتفرم با عملکرد بالاتر تنظیم کرد، یا شرکت می‌تواند بودجه جدیدی را آغاز کند. چالش رهبران بازاریابی این است که اطمینان حاصل کنند که هر پلتفرم زمان کافی برای نشان دادن نتایج دارد.

بازاریابی دیجیتال تقریباً بلافاصله نتایج را نشان می‌دهد، در حالی که تبلیغات تلویزیونی برای دستیابی به هر سطحی از نفوذ در بازار نیاز به چرخش دارند. در مدل سنتی آمیخته بازاریابی، یک طرح بازاریابی در دسته «تبلیغات» قرار می‌گیرد که یکی از « چهار پی » است، اصطلاحی که توسط نیل بوردن برای توصیف آمیخته بازاریابی محصول، قیمت، تبلیغ و مکان ابداع شده است.

طرح بازاریابی در مقابل طرح کسب و کار

طرح کسب و کار، نقشه راهی است که جزئیات نحوه عملکرد و فعالیت یک کسب و کار را به طور کامل شرح می‌دهد. این طرح باید اهداف، ماموریت‌ها ، ارزش‌ها، امور مالی و استراتژی‌هایی را که کسب و کار در عملیات روزانه و دستیابی به اهداف خود استفاده خواهد کرد، پوشش دهد. از جمله عناصر متعدد آن می‌توان به خلاصه اجرایی، محصولات و خدمات فروخته شده، تحلیل بازاریابی، استراتژی بازاریابی، برنامه‌ریزی مالی و بودجه اشاره کرد .

همانطور که گفته شد، یک طرح تجاری باید شامل یک طرح بازاریابی باشد که بر ایجاد استراتژی برای ایجاد آگاهی از محصول یا خدمات شرکت، دستیابی به بازار هدف و ایجاد فروش تمرکز دارد.

نمونه‌ای از یک طرح بازاریابی

چارچوب طرح بازاریابی زیر را که برای کمک به هدایت اهداف بازاریابی طراحی شده است، در نظر بگیرید:

1. خلاصه اجرایی : ماموریت شرکت، مدیران کلیدی و محل دفتر مرکزی آن را شرح می‌دهد.
2. تحلیل SWOT : نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای شرکت را شرح می‌دهد. این به شما کمک می‌کند تا تعریف کنید که چگونه بر نقاط قوت خود تکیه کنید و چگونه راه‌هایی برای بهبود نقاط ضعف خود بیابید. همچنین به یک شرکت کمک می‌کند تا رقبای خود را تجزیه و تحلیل کند و چگونه می‌تواند بر اساس ارزش پیشنهادی منحصر به فرد خود به مزیت دست یابد.
3. ابتکارات تجاری : اهداف طرح بازاریابی، مانند تعداد نمایش‌ها، رتبه‌بندی گوگل یا مشترکین ایمیل را تشریح می‌کند.
4. تحلیل مشتری : ویژگی‌های بازار هدف و مخاطبان شما را بر اساس تحقیقات بازار توصیف می‌کند. این ویژگی‌ها ممکن است شامل سن، نقاط درد و موقعیت مکانی و سایر متغیرها باشد.
5. تحلیل رقبا : شرکت‌هایی را که کالاها یا خدمات مشابهی را به مخاطبان هدف شما ارائه می‌دهند، تشریح می‌کند. علاوه بر این، نقاط قوت، سهم بازار ، ساختار قیمت‌گذاری و از همه مهم‌تر، اینکه شرکت شما در کجا می‌تواند شکاف مهمی را پر کند، شرح می‌دهد

نکته‌ی آخر

طرح بازاریابی، استراتژی تبلیغاتی است که یک کسب و کار برای فروش محصول یا خدمات خود اجرا می‌کند. این طرح، بازار هدف، بهترین روش برای دسترسی به آن، قیمت فروش محصول یا خدمات و نحوه اندازه‌گیری تلاش‌های شرکت را تعیین می‌کند.

نظارت و تنظیم مداوم یک طرح بازار بخش مهمی از اداره یک کسب و کار است، زیرا موثرترین راه‌ها برای ایجاد فروش را نشان می‌دهد. با تکامل چشم‌انداز مصرف‌کننده، برای کسب و کارها مهم است که خود را با نیازهای مشتری وفق دهند تا به اهداف بازاریابی خود بهتر دست یابند.